សម្ដីមួយម៉ាត់ៗរបស់មនុស្ស គឺមានតម្លៃណាស់ យើងមិនអាចចេះតែនិយាយៗចោលឥតប្រយោជន៍នោះទេ។ ជនជាតិចិនបានលើកឡើងថា "សម្ដីដែលនិយាយហួសទៅហើយ ទោះជាសេះចម្បាំងទៅដេញតាមចាប់មកវិញ ក៏ពុំបានដែរ"។ នេះបញ្ជាក់ឲ្យឃើញយ៉ាងច្បាស់ថា សម្ដីរបស់យើងគឺសំខាន់ណាស់ បើនិយាយហួសទៅហើយ គឺវាហួសហើយ យើងមិនអាចហៅវាឲ្យត្រឡប់ក្រោយ ហើយនិយាយម្ដងទៀតបានទេ។
មិនខុសអ្វីអំពី ទឹកមាត់ដែលយើងស្ដោះចេញពីមាត់យ៉ាងដូច្នេះដែរ។ បើយើងស្ដោះវាចោលហើយ យើងមិនអាចរើសវាមកលេបវិញបានឡើយ។ ដោយមើលឃើញពីតម្លៃនៃការនិយាយស្ដីបែបនេះហើយ ទើបព្រះពុទ្ធទ្រង់ប្រាប់យើងនូវគោលគំនិតសំខាន់ៗទាំង ៣ ចំណុច ទាក់ទងនឹងការនិយាយស្ដីនេះ។
១. និយាយឲ្យមានការពិត ៖ ចូរនិយាយអ្វីដែលជាការពិត កុំនិយាយខុសពីអ្វីដែលយើងបានឃើញ កុំនិយាយបង្កាច់បង្ខូចអ្នកដទៃ។ ការប្រកាន់នូវពាក្យពិត នឹងធ្វើឲ្យយើងក្លាយជាបុគ្គលដ៏មានតម្លៃនៅក្នុងសង្គម។ យើងនឹងក្លាយជាមនុស្សស្មោះត្រង់ ហើយទទួលការគោរពស្រឡាញ់ ការទទួលទុកចិត្តពីអ្នកដទៃដែលនៅជុំវិញខ្លួន។
២. និយាយអ្វីដែលមានប្រយោជន៍ ៖ សម្ដី ឬការនិយាយអាចកើតជាប្រយោជន៍ទៅបាន គឺអាចស្រ័យដោយសារអ្នកនិយាយ។ អ្នកទាំងអស់គ្នាគប្បីនិយាយអ្វីដែលអាចជម្រុញដល់ការកើតជាប្រយោជន៍ ដូចជា ការអប់រំឲ្យមនុស្សធ្វើអំពើល្អ, ការចេះគោរពចំពោះចាស់ទុំ និងការខិតខំប្រឹងប្រែងរៀនសូត្រជាដើម។ កុំនិយាយពាក្យឡេះឡោះ ដែលនាំឲ្យអ្នកដទៃវាយតម្លៃយើងថា ជាមនុស្សមិនល្អ។
៣. និយាយឲ្យត្រូវកាល ត្រូវវេលា ៖ ចូរប្រើប្រាស់ពាក្យសម្ដី ឲ្យត្រូវនឹងពេលវេលាដែលត្រូវប្រើ។ អ្នកមិនអាចនិយាយពាក្យល្អៗ ពាក្យអប់រំ ឬទូន្មានប្រៀបប្រដៅមនុស្សប្រមឹកដែលកំពុងកាន់ដបស្រានោះទេ ហើយរឹតតែមិនអាចទៀត ក្នុងការនិយាយជាមួយមនុស្សដែលកំពុងកើតទោសៈនៅក្នុងខ្លួនខ្លាំង។ ត្រូវចេះយកសម្ដីទាំងនោះ ទៅនិយាយនៅពេលណាមួយឲ្យត្រូវតាមការគួរ៕
0 comments:
Post a Comment